-1- عوامل فردی

عوامل فردی به مجموعه عواملی كه در ارتـباط با ویژگیها و خصوصیات جسـمی و روانـی انـسان می باشد، اطلاق می گردد. می توان گفت كه شخصیت افراد از دو گروه صفات تشكیل می گردد اول مجموعه خصوصیات و ویژگیهای موروثی كه در زمان تولد در فرد وجود دارد و به آن خصوصیات مادر زادی یا فطری می گویند: مانند جنس، سن دوم صفات كه فرد بعد از تولد در جریان زندگی و در اثر برخورد با محیط بدست می آورد مانند رشد جسمی، احساسات، تحصیلات و... این عوامل در شخصیت فرد ظاهر می شوند كه با جمع با عامل محیطی تكامل شخصیت را ایجاد می كنند.

1-1-1- ساختارجنسی و سن مجرمین 

مساله جنسیت در جرم از قدیم مورد بحث حقوقدانان بوده و پس از ظهور جرم شناسی مورد گفتگوی جرم شناسان نیز قرار گرفته است. در این مورد مطالعات بسیاری انجام شده و آمارهای مختلفی از كشورهای گوناگون ارائه گردیده است.جرم شناسان كه مساله بزهكاری زنان را در نژادهای مختلف و در سنین متفاوت بررسی كرده اند معتقدند كه تعداد زنان بزهكار نسبت به مردان مجرم در تمام كشورهای جهان كمتر است.

نگاهی به جمعیت زندانها و آمار زندانیان مرد و زن در كشورهای مختلف مؤید این حقیقت است كه اختلاف بسیار فاحش بین تعداد مردان و شمار زنانی كه تحت تعقیب كیفری قرار گرفته ومحكومیت جزائی یافته اند وجود دارد. (كی نیا 1388، 144)

معهذا در نوع جرائم نباید دچار اشتباه شده، زیرا اگر چه زنان در مورد میزان جرائم نسبت به مردان از نرخ مجرمیت كمتر برخوردارند اما نوع جرائم آنان چندان حقیر نیست. بچه كشی، مسموم كردن، سقط جنین در بسیاری از موارد دیده شده است.

بطور كلی علل اولیه تفاوت جرائم زنان و مردان را باید در زمینه های فیزیولوژیكی و بیولوژیكی و اجتماعی دانست و علل ثانویه را در زمینه آمار و بخصوص رقم پنهان بزهكاری زنان جستجو كرد. شكندگی و ظرافت زنان در زمینه های بیولوژی و فیزولوژیكی، عدم شركت آنها در فعالیتهای اجتماعی همسان مردان و همچنین عدم وجود آمار از جرائم حقیقی زنان كه به دلیل راز نگهداری آنها آشكار نمی شود و همــــچنین ارفاقهای دادگاهها و پلیس در مورد آنها علل عمده تفاوت بین جرائم مردان و زنان است. (نوربها 1386، 176)

توجه به جنسیت فرد در ارتكاب بزه و نحوه برخورد زنان با شرایط موجود حسب زمان، سن، مكان و طبع جرایم ارتكابی از مسایل دقیق جرم شناسی معاصر است. آمار به دست آمده از نمونه های آماری و همچنین بررسی پرونده های سارقین در محدوده زمانی و مكانی پژوهش حاكی از تفاوت میان نسبت زنان و مردان سارق می باشد. به نسبت سارقین زن به كل سارقین در جداول 1-2 و 1-3  دقت نمایید.

جدول شماره 1-2 ساختار جنسیتی مجرمین در نمونه آماری

جدول شماره  1- 3 ساختار جنسیتی مجرمین در پرونده های مورد بررسی در پژوهش

از نتایج حاصل كه در جداول 1-2 و 1-3 نشان داده شده، چنین نتیجه گیری می شود كه نسبت زنان سارق از مردان كمتر است.

سن مستقیماً یا بطور غیر مستقیم تاثیری عظیم و شگرف در فراوانی و شكل جرائم دارد امروزه رابطه جرائم و سنین عمر آدمی یكی از نكاتی است كه به بهترین وجهی در جرم شناسی ثابت گردیده است. نرخ بزهكاری در یك دوره از هستی انسان فزونی می یابد سپس رو به كاهش می رود آنچنانكه در پایان زندگی دیگر رقم قابل ملاحظه نیست این واقعیتی است كه حقیقت آن مورد تردید نیست. (كی نیا 1388، 177)

معمولاً، دوران كودكی را نمی توان دوران مجرمیت نام نهاد، این مساله یا به دلیل آن است كه كودكان كمتر مرتكب جرم می شوند و یا آنكه اگر عملی انجام می دهند قانون آنها را مسئول نمی داند بیشترین جرائم در دوران بلوغ و جوانی بین سنین 15 تا 25 سالگی انجام می پذیرد حركت به سوی كهولت نرخ مجرمیت را تنزل می دهد و پیری تقریباً دوران سكون بزهكاری است هر چند نمی توان پیری را منجزاً دوره پایان مجرمیت دانست. (نوربها 1386، 177)

مطالعات آماری در زمینه اهمیت بزهكاری در مراحل مختلف زندگی نشان می دهد كه بحرانی ترین دوران برای ارتكاب جرم سنین جوانی است و بخصوص دوره بلوغ اهمیت فراوانی دارد.